
Een antieke typemachine als decoratie item in je huis, helemaal vintage! Vooral dit model, mooi compact en kan daardoor zelfs op de vensterbank worden gezet. In deze blogpost een stukje geschiedenis van de typemachine. En je komt ook te weten wat het bouwjaar is van deze typemachine en waarom dit model Erika is genaamd. Verder vertel ik nog iets over de kroontjespen.



Eerst wat wiki weetjes over het ontstaan van de typemachine, ook wel schrijfmachine of tikmachine genoemd. Vóór de uitvinding van de typemachine, in de 19e eeuw, werden brieven en officiële documenten met de hand geschreven. Met de komst van de typemachine ging het schrijven van een brief sneller en deze was tevens voor iedereen leesbaar. Maar de typemachine had ook nadelen, maakte je een fout dan moest de hele brief opnieuw! En er zat natuurlijk geen spellingscontrole ingebouwd zoals op de computer van tegenwoordig.
Een fascinerend apparaat…
Verscheidene landen in de wereld eisen de eer op dat een landgenoot de uitvinder was van de schrijfmachine. Maar de eerste (in meervoudige productie genomen) schrijfmachine werd in 1867 uitgevonden door Christopher Latham Sholes, Carlos Glidden en Samuel W. Soule. Zij werkten als team nauw samen in een werkplaats in Milwaukee in de VS. Naast de kantoorschrijfmachines, die zwaar en degelijk waren, kwamen op den duur ook draagbare schrijfmachines in de handel, bedoeld voor bijvoorbeeld vertegenwoordigers, journalisten en het leger.
Als kind heb ik ook wel met een typemachine gewerkt. Ik vond het altijd wel een fascinerend apparaat. Het geluid van het aanslaan van de toetsen, het belletje aan het eind van de regel en de geur van het inkt. Wij hadden verschillende kleuren lint, dus ik kon ook tekst in rood typen, dat was voor toen al heel wat. Terwijl je tekst nu in iedere gewenste kleur en lettertype kunt typen op de computer, haha. Maar ja toen wist je niet beter. Ik weet ook nog goed dat ik een klein wit papiertje moest gebruiken bij fouten, daar typte je dan opnieuw een letter overheen. Soms had ik zoveel fouten gemaakt dat het niet meer om aan te zien was, dus alles maar weer overnieuw. Dat was duidelijk de mindere kant van de typemachine.
Erika, vernoemd naar de kleindochter van Bruno Naumann
De typemachine op drie bovenstaande foto’s, is gemaakt door het bedrijf Seidel & Naumann. Het bedrijf was rond 1870 de grootste naaimachine- en typemachine-producent in Duitsland. Bij deze kleine typemachine hoort een koffer waardoor je deze gemakkelijk mee kunt nemen op reis. Dit model typemachine heet ‘Erika’, vernoemd naar de kleindochter van Bruno Naumann. Aan de hand van het serienummer kon ik achterhalen dat deze typemachine is gemaakt grond 1920. Wil je ook opzoeken uit welk bouwjaar een typemachine komt? Klik dan door naar ‘The Typewriter Database‘ waar je niet alleen informatie kunt opzoeken over de Erika typemachine maar ook over andere merken en modellen.


Wanneer we het toch hebben over het schrijven van tekst, dan ook nog een stukje over de kroontjespen. Ik ben niet zo oud dat ik zelf nog met de kroontjespen heb geschreven. Maar ik heb wel een doosje met oude kroontjespennen liggen in een vitrinekastje bij mij thuis. Deze heb ik ooit gevonden in een oud winkeltje. Het doosje zag er zo decoratief uit dat ik het maar heb gekocht. Lang geleden schreef men met een ganzenveer maar in 1780 kwam de eerste stalen pen. Ruim 25 jaar later werden soortgelijke pennen in de handel gebracht door verschillende fabrikanten.
Schrijven met een kroontjespen onder toeziend oog van de juf
Op de foto hierboven zie je hoe mijn vader in 1960 leerde schrijven met een kroontjespen onder toeziend oog van de juf. Vanaf het einde van de jaren zestig is het gebruik van de kroontjespen op scholen vervangen door de balpen en de vulpen. Mijn vader is in zijn leven onder andere boekdrukker geweest, vandaar de letter op de eerste foto. Over de boekdrukkunst valt ook heel wat te schrijven, wie weet schrijfstof voor een andere vintage blogpost.
Geef een reactie